کارایی فتوسنتزی و عملکرد دانه دو رقم گندم (Triticum aestivum L.) طی بروز تنش خشکی تحت کاربرد خارجی تیمارهای سیتوکینین و آبسیزیک‌اسید

نویسندگان

  • فرزانه نجفی استادیار گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
  • فواد مرادی استادیار موسسه بیوتکنولوژی و کشاورزی کرج (ABRI)، کرج، ایران.
چکیده مقاله:

علیرغم برخی کارکردهای مخالف همدیگر، هورمون‌ها نقش‌های مهمی در پاسخ گیاهان به تنش‌های محیطی بازی می‌کنند. بدین منظور در بررسی انجام‌شده، تأثیر کاربرد خارجی هورمون‌های سیتوکینین و آبسیزیک‌اسید- دو هورمون با عملکرد مخالف یکدیگر- و نیز ترکیب این دو هورمون بر محتوای نسبی آب، شاخص‌های فتوشیمیایی و هدایت روزنه‌ای در برگ پرچم دو رقم گندم نان متحمل (پیشگام) و حساس (MV-17) به تنش خشکی در رابطه عملکرد دانه این دو رقم در شرایط مزرعه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سطح آبیاری کامل و بروز تنش خشکی طی مرحله بعد از گرده‌افشانی ارزیابی و مقایسه گردید. درحالی‌که قطع آبیاری سبب کاهش معنی‌دار بیشتر محتوای نسبی آب، عملکرد کوانتومی فتوسیستم II، شاخص خاموش‌سازی فتوشیمیایی، هدایت روزنه‌ای و مزوفیلی، نرخ فتوسنتز و کارایی استفاده آب فتوسنتزی و نیز افزایش بیشتر خاموش‌سازی غیرفتوشیمیایی و غلظت دی‌اکسید کربن زیرروزنه‌ای در رقم حساس نسبت به رقم متحمل شد، ترکیب دو هورمون سبب بیشترین افزایش معنی‌دار محتوای نسبی آب، عملکرد کوانتومی فتوسیستم II، شاخص‌های خاموش‌سازی فتوشیمیایی و غیرفتوشیمیاییو نیز حداکثر عملکرد کوانتومی فتوسیستم IIبه‌ویژه در رقم متحمل شد. آبسیزیک‌اسید بهترین تیمار هورمونی در کاهش تبادلات گازی در جهت مقابله با خشکی بود درحالی‌که ترکیب دو هورمون، نرخ فتوسنتز و کارایی استفاده آب فتوسنتزی را به‌ویژه در رقم حساس افزایش داد. افت شاخص‌ عملکرد دانه که در هر دو رقم طی بروز تنش خشکی مشاهده شد، طی تیمار ترکیبی سیتوکینین و آبسیزیک‌اسید و به‌ویژه در رقم حساس افزایش نشان داد. در یک نتیجه‌گیری کلی رقم حساس توانست در افزایش کارایی فتوسنتزی و عملکرد دانه سود بیشتری از تیمارهای هورمونی به‌ویژه برهمکنش دو هورمون سیتوکینین و آبسیزیک‌اسید ببرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تاثیر مواد ضد تعرق بر عملکرد دانه و خصوصیات فتوسنتزی دو رقم گندم تحت تنش خشکی

به منظور بررسی تاثیر مواد ضد تعرق بر خصوصیات فتوسنتزی گندم آزمایشی بصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال 95-1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب استان آذربایجان‌غربی انجام شد. عامل آبیاری شامل قطع آبیاری از مرحله ظهور سنبله، قطع آبیاری از مرحله گلدهی (ظهور پرچم) و آبیاری کامل در کرت‌های اصلی بود. کرت‌های فرعی نیز شامل تیمار‌های محلول‌پاشی با مو...

متن کامل

کاربرد شاخص‌های گزینشی در بهبود عملکرد دانه گندم نان (Triticum aestivum L.) در شرایط تنش خشکی

     To improve a complex characters such as grain yield with low heritability, indirect selection through other characters and selection index based on different effective traits were used. For this purpose, 96 F3 families derived from Roshan and Kavir crossing, together with parents, F1 and F2 progenies were cultivated. In lattice design with 2 replications under drought stress conditions in ...

متن کامل

ارزیابی مولکولی و بیوشیمیایی دو رقم گندم نان (.Triticum aestivum L) تحت تأثیر تنش اکسیداتیو

تنش ناشی از عناصر فلزی یکی از مشکلات جدی بازدارنده تولید محصول در سراسر جهان است. تنش فلزی باعث تغییرات فنوتیپی، آنزیمی و بیان ژن در گیاهان می‌شود. اساساً، اثرات مضر تنش فلزی با تولید مقدار زیادی گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) ایجاد می‌شود. اگرچه مقادیر بالای گونه‌های فعال اکسیژن (ROS)مضر است، اما در غلظت‌های پایین و متعادل به­عنوان یک عامل سیگنالی و انتقال عمل می‌کنند. در این بررسی، آزمایشی به‌صورت...

متن کامل

تأثیر کاربرد اسید سالیسلیک بر جوانه‌زنی گندم بهاره (Triticum aestivum L.) تحت تنش خشکی

به‌منظور ارزیابی پرایمینگ با اسید سالیسلیک بر جوانه­زنی گندم بهاره تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در دانشگاه محقق اردبیلی انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی (صفر، 3-، 6- و 9- بار) و پیش­تیمار در با اسید سالیسلیک (صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی‌مولار) بود. بر اساس نتایج مشخص گردید که اثرات متقابل تنش خشکی و اسید سالیسلیک بر صفات وزن خش...

متن کامل

تأثیر کاربرد اسید سالیسلیک بر جوانه‌زنی گندم بهاره (Triticum aestivum L.) تحت تنش خشکی

به‌منظور ارزیابی پرایمینگ با اسید سالیسلیک بر جوانه­زنی گندم بهاره تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در دانشگاه محقق اردبیلی انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی (صفر، 3-، 6- و 9- بار) و پیش­تیمار در با اسید سالیسلیک (صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی‌مولار) بود. بر اساس نتایج مشخص گردید که اثرات متقابل تنش خشکی و اسید سالیسلیک بر صفات وزن خش...

متن کامل

اثر تنش خشکی بر عملکرد واجزای عملکرد دانه در چهار رقم گندم دروم(Triticum durum L. )

این تحقیق به منظور بررسی اثرات تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء عملکرد چهار ژنوتیپ گندم دروم و تعیین بهترین زمان قطع آبیاری درمرکز تحقیقات کشاورزی منطقه حاجی آباد استان هرمزگان در سال زراعی 84- 1383 انجام گردید. آزمایشها به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در این مورد  قطع آبیاری (تنش) به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح شامل(بدون قطع آبیاری، قطع آبیاری در مرحله ظهو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 3

صفحات  503- 514

تاریخ انتشار 2018-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023